اهمیت چربی گیری قبل از آبکاری
بیشتر مشکلات به وجود آمده در فرآیند آبکاری در ارتباط با پوشش نهایی مربوط به عملیات قبل از آبکاری می باشد. اهمیت مرحله تمیز کاری و آماده سازی سطح جهت آبکاری بر هیچ کس پوشیده نیست.
یکی از مهمترین اعمال در فرایندهای آبکاری، تمیزکاری است. تکنیکهای تمیزکاری بسته به نوع فرآیند و قطعات و همچنین امکان انجام متفاوت هستند. تمیزکنندهها دارای ترکیبات و فرمولهای مختلفی هستند. اما در فرایندهای آّبکاری تمیزکنندههای قلیایی به خاطر ارزانی و در دسترس بودن و سهولت استفاده نسبت به فرایندهای دیگر بیشترین حجم استفاده را دارند. چربیگیرهای قلیائی معمولا برای سیستم غوطه وری ، پاششی و آلتراسونیک و در دماهای مختلف فرموله می شوند.
وجود انواع مختلف فلزات نظیر آهن ، آلومینیوم و مس و ... باعث به وجود آمدن فرمولاسیون های مختلف در تولید این مواد شده و در صورت استفاده نابجا از آنها در بسیاری از موارد باعث آسیب به سطح می شود.
غلظت و زمان چربیگیری بستگی به میزان چربی دارد و میزان غلظت بایستی دائما با اندازه گیری میزان قلیائیت تنظیم شود.مهمترین مشخصه تاثیر گذار بر کلیه روشهای چربی گیری غلظت مواد ، زمان عملیات ، دما و میزان قلیائیت است سختی بالای آب تاثیر بسیار منفی بر فرایند دارد و بنابراین بایستس از افزودنی های مخصوص جهت چربی گیری در آبهای سخت استفاده نمود.تمیزکنندههای قلیایی به طور ویژه برای فرایندهای مختلف فرموله میشوند و دارای ترکیبهای مختلف شامل نمکهای قلیایی، ترکیبات ترکننده و ترکیبات کیلیت کننده (Chelating agent) هستند.
فرایند چربیگیری گرم غوطهوری یک فرایند شدیداَ قلیایی برای زدودن چربی و روغن از سطح قطعات آهنی یا فولادی میباشد. حرکت قطعات داخل محلول چربیگیری سبب بهبود عملیات چربیگیری میشود.
بدون توجه به نوع چربیگیر، همه پاک کنندهها چربیها و مواد روی قطعات را با یک یا چند روش زیر انجام میشود.
1- فرآیند انحلال(Solvent action): در این مکانیزم پاک کننده مواد و چربی را در خود حل میکند.
2- صابونی کردن(Saponification): در فرایندهای با قلیاییت بالا، چربیها و مواد روغنی با فرایندهای شیمیایی به صابون تبدیل شده و با شکل حلال در آب در می آیند.
3- پاک کنندگی(Detergency): عوامل ترکننده فعال سطحی با کاهش کشش سطحی چربیهای سطح، باعث افزایش قدرت نفوذ و کندن چربی از سطح فلز شده و فرایند تمیز کاری را بهبود میدهد.
4- امولسیون کنندگی(Emulsification): سوسپانسیون کردن ذرات روغن در فاز آبی که باعث شستشوی سادهتر روغن از سطح میشود. این فرایند در حضور سورفکتانت کامل میشود.
5- غیرلخته سازی (Deflocculation): در این فرایند چربی یا روغن سطحی به ذرات ریز تبدیل شده و به صورت سوسپانسیون در محلول در آمده و فرایند تمیزکاری ساده تر میشود.
بدون توجه به فرایند چربیگیری دو گروه مواد وجود دارد که باید از سطح قطعه در فرایند چربیگیری از سطح قطعه پاک شود. یک گروه چربیها و واکسها و روغنهای سطحی هستند و گروه دیگر ذرات جامد شامل رنگدانهها و کثافات سطحی هستند.